ಬೆಂಗಳೂರು, ಸೆ. 23: ಇದನ್ನು ಮನೆ ಮಾಲೀಕರು ಮತ್ತು ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿರಲೇಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ. ಈ ವಿಚಾರ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೆ, ಮನೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕೊಡುವ ವಿಚಾರದಲ್ಲಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ವಿಚಾರಲ್ಲಿ ಎಂದೂ ಸಮಸ್ಯೆ ಉದ್ಭವಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ! ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಮಾಡಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ? ಅದನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕಾ ? ಯಾಕೆ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರ ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರ ಮಾಡಿಸಿದ್ರೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ? ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಮುದ್ರಾಂಕ ಕಾಯ್ದೆ ಏನು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು revenuefacts.com ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನೆ, ಅಂಗಡಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅದರ ಮಾಲೀಕರು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರನ್ನು ನವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ವಿನಃ ಒಂದೇ ಸಲ ಎರಡು ಮೂರು ವರ್ಷದ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಮಾಡುವುದೇ ಅಪರೂಪ. ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಮಾಡಿಸುವುದು ಯಾಕೆ ಎಂಬುದು ಬಹುತೇಕರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಸಹ ಯಾರೂ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಈ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರಿಗೆ ಕಾನೂನು ಮಾನ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆಯೇ ? ಇದು ಯಕ್ಷ ಪ್ರಶ್ನೆ.
ಬಾಡಿಗೆ ಎಂದರೆ ಏನು ?
ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ತನ್ನ ಮನೆ, ಕಟ್ಟಡ, ಇನ್ನಿತರೆ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಬಳಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಕರಾರು ಪತ್ರವೇ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು. ಬಾಡಿಗೆ ಕೊಡುವನು ಬಾಡಿಗೆದಾರನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿಸುವನು ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿದಾರನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಇಂತಿಷ್ಟು ಬಾಡಿಗೆ ನಿಗದಿ ಮಾಡಿದ ಬಳಿಕ, ಅದರ ಬಾಬತ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರನ್ನು ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಮನೆ, ಕಟ್ಟಡ ಹಾನಿಯಾದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಹಣದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿದಾರರಿಂದ ಮುಂಗಡ ಹಣ ಸಹ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಾಡಿಗೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.
ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಬಗ್ಗೆ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ ಏನು ಹೇಳುತ್ತದೆ ?
ಭಾರತೀಯ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ ಕಲಂ 17 ರಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯ ನೋಂದಣಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ನೋಂದಣಿ ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಾಲುಗಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಕರಾರು ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಬಾಡಿಗೆದಾರ ಇಚ್ಛಿಸಿ ಮತ್ತೊಂದು ಅವಧಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ನಿಡಿದರೂ, ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಬಳಿಕ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರನ್ನು ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರಿಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ:
12 ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರಿಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಇಲ್ಲ:
ಯಾವುದೇ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿ ಮಾಡಿಸಿದ್ರೆ ಅದನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಮಾನ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು 11 ತಿಂಗಳು ಮೀರಿ ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮಾಡಿದ್ರೂ, ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕು. ಜತೆಗೆ ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕ ಪಾವತಿಸಿ, ಉಪ ನೋಂದಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕು. ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳು ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟು ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಂಮಾಡಿಸದಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಮಾನ್ಯತೆ ಇರಲ್ಲ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರ ಮಾಡಿಸಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ವ್ಯಾಜ್ಯ ಉಂಟಾಗಿ ಮನೆ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿಸಿದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿದಾರರು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದರೂ ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರ ನೋಂದಣಿಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಮಾನ್ಯತೆ ಇರಲ್ಲ!
ಕಡ್ಡಾಯ ನೋಂದಣಿ :
ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ನೋಂದಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕ ಪಾವತಿಸಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಮಾನ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕ :
ಕರ್ನಾಟಕ ಮುದ್ರಾಂಕ ಕಾಯ್ದೆ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 30 ರ ಪ್ರಕಾರ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಹತ್ತು ವರ್ಷದ ಒಳಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಅವಧಿ ಇದ್ದರೆ ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತದ ಶೇ. 1 ರಷ್ಟು ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕು. ಜತೆಗೆ ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಉಪ ನೋಂದಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಲೇಬೇಕು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಬಾಡಿಗೆ/ಲೀಸ್ ಅವಧಿಯು ಹತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತದ ಶೇ. 2 ರಷ್ಟು ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕು.
ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ: ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಅವಧಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಮಾಡಿಸಿದ್ರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಉಪ ನೋಂದಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಂತಹ ಕರಾರು ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಕಾನೂನು ಮಾನ್ಯತೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಮನೆಯನ್ನು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಐದು ಸಾವಿರ ರೂ. ನಂತೆ ಮೂರು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಪಡೆದು ಕರಾರು ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತೀರಿ ಅಂತಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ. ಅದಕ್ಕೆ ಮುಂಗಡ ಐವತ್ತು ಸಾವಿರ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿರುತ್ತೀರಿ.
ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆ 5000 x 12 ತಿಂಗಳು ಕಾಲಾವಧಿ = 60,000 x 3 ವರ್ಷ = 180,000 ರೂ. ಮೂರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ಬಾಡಿಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗ ಅಂದರೆ 60,000 ರೂ. ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಡೆಪಾಸಿಟ್ ಮೊತ್ತ 50,000 ರೂ. ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತ 1,10,000 ರೂ. ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದರಷ್ಟು ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಿದರೆ ಒಟ್ಟು 1100 ರೂ. ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜತೆಗೆ ನೊಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ ಆರ್ಟಿಕಲ್ IV ರ ಪ್ರಕಾರ ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕ 550 ರೂ. ಪಾವತಿಸಿ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಬೇಕು. ಮನೆ ಮಾಲೀಕರು, ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಕೇವಲ ಕರಾರು ಮಾಡಿಸಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಈ ಕರಾರು ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಬಾಡಿಗೆ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ತಕರಾರು ಬಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ, ಈ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಮಾನ್ಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕರಾರು ಪತ್ರವನ್ನು ಬಹುತೇಕರು ಮಾಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳು ಮೇಲ್ಪಟ್ಟು ಮಾಡಿಸಿದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮುದ್ರಾಂಕ ಶುಲ್ಕ ಪಾವತಿಸಿ ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನೂ ಸಹ ಪಾವತಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಮುದ್ರಾಂಕ ಕಾಯಿದೆ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
