ಬೆಂಗಳೂರು;ನವರಾತ್ರಿ ಇದು ದೇವಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಹಬ್ಬ. ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ದಸರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ರಾಮನ ವಿಜಯವೆಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಜಯೋತ್ಸವವನ್ನು ಸಹ ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ,ಮೈಸೂರು ನಗರವು 10 ದಿನಗಳ ದಸರಾ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಇಡೀ ನಗರವು ಅಧರ್ಮದ ವಿರುದ್ಧ ಧರ್ಮದ ವಿಜಯವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾವು ವಾರ್ಷಿಕ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ನವರಾತ್ರಿ ಮೊದಲನೇ ದಿನದಂದು ಆರಂಭವಾಗಿ ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರೆಗೋರಿಯನ್‌ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳ ನಡುವೆ ಬರುತ್ತದೆ.ಪಂಚಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ವರ್ಷ ಶಾರದೀಯ ನವರಾತ್ರಿಯು 2023 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 15 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24 ರಂದು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳ್ಳುವುದು.
ಈ 9 ದಿನವೂ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳ ಆರಾಧನೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ನವರಾತ್ರಿ ಒಂಭತ್ತು ರಾತ್ರಿಗಳ ಸಮೂಹ. ಹಿಂದೆ ಐದು ನವರಾತ್ರಿ ಆಚರಣೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಎರಡು ನವರಾತ್ರಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿದ್ದು, ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಒಂದು ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿ ಇನ್ನೊಂದು ಚೈತ್ರ ನವರಾತ್ರಿ. ಈಗ ನಾವು ಆಚರಿಸುವುದು ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿ.. ಈ ಆಚರಣೆಯು ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀರಾಮನ ವಿಜಯವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಕ್ಷಸನಾದ ಮಹಿಷಾಸುರನ ಮೇಲೆ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನದಂದು, ಪಟಾಕಿ ಮತ್ತು ರಾವಣನ ಪ್ರತಿಕೃತಿ ದಹನವು ದುಷ್ಟರ ಸೋಲನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮಹತ್ವದ ಹಿಂದೂ ರಜಾದಿನವಾದ ದಸರಾವನ್ನು ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ದುಷ್ಟರ ಮೇಲೆ ಸದ್ಗುಣದ ವಿಜಯವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ದಸರಾ 2023 ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ(Navratri History and Significance)
ನವರಾತ್ರಿಯ ಹತ್ತನೇ ದಿನವಾದ ದಸರಾವು ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಉತ್ಸವದ ಮುಕ್ತಾಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಜಯದ ದಿನ ಅಥವಾ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೈತ್ಯಾಕಾರದ ಮಹಿಷಾಸುರನ ಮೇಲೆ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯ ವಿಜಯವನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇತರರು ಇದನ್ನು ರಾಮಾಯಣದ ಮಹಾಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತಾರೆ.ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಉತ್ಸವಗಳು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು,ದೇವಿಯ ಮಹಿಷಾಸುರ ವಧೆಯು ನಗರಕ್ಕೆ ಮೈಸೂರು ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಇಂದು ಮೈಸೂರು ದಸರಾವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊತ್ತು ಆನೆಗಳು ಜಂಬೂ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹಾಗೆಯೇ ಕತ್ತಿ, ಆಯುಧಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ದೇವರು ಹಾಗೂ ದೇವತೆಗಳ ವೇಷವನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರಿನ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಜಮನೆತನದವರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ದಿನದ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಾರಂಭಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.ದಸರಾ’ ಎಂಬ ಪದವು ಹಬ್ಬದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪದವು ಎರಡು ಪದಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ – ದಸ್ ಮತ್ತು ಅಹರಾ. ‘ದಸ್’ ಎಂದರೆ ಹತ್ತು ಮತ್ತು ‘ಆಹಾರ’ ಎಂದರೆ ದಿನ, ಆದ್ದರಿಂದ ಹತ್ತನೇ ದಿನ. ಇನ್ನೊಂದು ಅರ್ಥವು ಹಬ್ಬದ ಪುರಾಣದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ‘ದಸ್’ ರಾವಣನ ಹತ್ತು ತಲೆಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಕೆಟ್ಟ ಅಥವಾ ದುಷ್ಟರನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ‘ಹರಾ’ ಎಂದರೆ ಸೋಲಿಸುವುದು ಅಥವಾ ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು. ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವಾದ ಭಗವಾನ್ ರಾಮನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ದಸರಾವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಮಲೀಲಾ ಎಂಬ ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ರಾಮಚರಿತಮಾನಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ನಾಟಕ ತಂಡಗಳು ಹೊರಾಂಗಣ ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ದಸರಾವನ್ನು ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದೂ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ